Αρχιμήδης: Ο Μεγάλος Εφευρέτης της Αρχαιότητας. Αργυρό συλλεκτικό νόμισμα από την Τράπεζα της Ελλάδος

Τον μεγάλο μαθηματικό και εφευρέτη Αρχιμήδη τιμά η Τράπεζα της Ελλάδος με αργυρό συλλεκτικό νόμισμα ονομαστικής αξίας 10 ευρώ, που εξέδωσε στη σειρά «Ελληνικός πολιτισμός – Φιλόσοφοι» εγκαινιάζοντας το νομισματικό πρόγραμμα του 2015.

Στο νόμισμα που σχεδίασε ο χαράκτης Γ. Σταματόπουλος αποτυπώνονται εργαλεία που εφηύρε ο Αρχιμήδης κι ακόμα γεωμετρικά σχήματα και υπολογισμοί που συνήθιζε να κάνει ο μεγάλος μαθηματικός με την ακίδα του στο έδαφος.

Το νόμισμα διατίθεται στην άριστη ποιότητα Proof και έχει σαν υλικό κατασκευής το Ασήμι 925. Η διάμετρός του είναι 40 mm και το βάρος του 34,1 gr. Το τιράζ έφτασε τα 1.500 τεμάχια.

∗

Ο Αρχιμήδης θεωρείται ο σπουδαιότερος μαθηματικός της αρχαιότητας. Δεν γνωρίζουμε πολλές λεπτομέρειες για τη ζωή του. Πιθανολογείται ότι σπούδασε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Ξέρουμε ότι έζησε στις Συρακούσες της Σικελίας τον τρίτο αιώνα π.Χ. και ότι δολοφονήθηκε από υπερβάλλοντα ζήλο ενός Ρωμαίου στρατιώτη το 212 ή 211 π.Χ. κατά την πολιορκία των Συρακουσών στη διάρκεια του Δευτέρου Καρχηδονιακού Πολέμου.

Ο Κικέρωνας περιγράφει τον τάφο του Αρχιμήδη που επιστεφόταν από μια σφαίρα εγγεγραμμένη στο εσωτερικό ενός κυλίνδρου. Ο κορυφαίος αρχαίος επιστήμονας είχε αποδείξει πως ο όγκος της σφαίρας ισούται με τα 2/3 του όγκου της επιφάνειας του κυλίνδρου που την περιβάλλει και αυτό θεωρείται το μεγαλύτερο μαθηματικό του επίτευγμα.

Ο Αρχιμήδης άφησε σημαντική παρακαταθήκη στη φυσική θέτοντας τις βάσεις της υδροστατικής στατικής. Σε αυτόν επίσης αποδίδεται ο σχεδιασμός καινοτόμων τεχνολογιών, όπως οι πολιορκητικές μηχανές και οι αντλίες με κοχλία.

Η σκέψη του Αρχιμήδη διαδόθηκε τον 16ο και τον 17ο αιώνα όταν μεταφράστηκαν τα έργα του στα λατινικά δίνοντας τη δυνατότητα στους κορυφαίους επιστήμονες της εποχής, όπως τον Κέπλερ και τον Γαλιλαίο, να τα μελετήσουν.

Φαίνεται ότι ο Αρχιμήδης εξέδωσε τα έργα του με τη μορφή αλληλογραφίας που διατηρούσε με τους κορυφαίους μαθηματικούς της εποχής του. Οπωσδήποτε είχε επικοινωνία με δύο επιφανείς Αλεξανδρινούς λόγιους, τον Κόνωνα τον Σάμιο και τον Ερατοσθένη τον Κυρηναίο.

Οι τελευταίες λέξεις που του αποδίδονται είναι «μην ενοχλείτε τους κύκλους μου» («μή μου τοὺς κύκλους τάραττε»).

Ο Αρχιμήδης λέγεται πως διατύπωσε την εξής πρόταση σχετικά με το μοχλό: «Δώστε μου ένα μέρος για να σταθώ και θα μετακινήσω ακόμα κι ολόκληρη τη Γη».

Πηγές: Wikipedia, Britannica